TORCH TESTİ NEDİR? GEBELİK ÖNCESİ TORCH TESTİ NEDEN YAPILIR?
TORCH TESTİ NEDİR?
Toksoplazma, rubella, sitomegalovirüs, herpes ve HIV virüslerinin bulunup bulunmadığını anlamak için yapılan taramadır.
Toksoplazma ve Rubella (Kızamıkçık) gibi hamileliğin sonlandırılmasına neden olabilecek önemli ve aktif enfeksiyonların erken dönemde tespit edilerek tedavi sürecinin başlatılması için yapılır.
TORCH TESTİ NEDEN YAPILMALIDIR?
Genellikle gebelik düşünen hastalara veya gebeliğin ilk 10 haftasındaki anne adaylarına uygulanır. TORCH ismi aslında birkaç hastalığın kısaltılmasıdır.
"TO" toksoplazma demektir. Kedilerden bulaşan bu hastalık eğer gebeliğin ilk 3 ayında gelişirse görme ve beyinle ilgili kusurlar ortaya çıkabilir. TORCH testi ile toksoplazma hastalığına karşı bağışıklık olup olmadığı araştırılır.
"R" rubella yani kızamıkçık hastalığı demektir. Kişinin çocukken bağışık olup olmaması araştırılır. Eğer hamilelik düşünen bir kişide bağışıklık yoksa rubella aşısı ile bağışıklık kazandırılır.
"C" harfi sitomegalo virüsünü (cytomegalovirus) temsil eder. Çoğumuz çocukluk döneminde bu enfeksiyonu atlatıyoruz ancak bağışıklığı olmayan kişilerin özellikle yüksek ateşli çocuklardan uzak durmaları gerekir.
"H" harfi ise hepatit hiv grubunun kısaltılmasıdır.
Gebelikten önce bu risklerin belirlenmesi sakat doğumları, düşükleri veya başka sorunları engelleyebilir.
TOKSOPLAZMA NEDİR? HAMİLELİĞİ NASIL ETKİLER?
Toksoplazma yani gondii tek hücreli bir mikroorganizmadır. Genellikle kedilerde meydana gelir ve bazı çiftlik hayvanlarını da enfekte edebilir. Toksoplazma her ne kadar hayvanlarda ürese de, insanları da enfekte edebilen bir hastalık çeşididir. Gebelik sırasında geçirilen toksoplasma enfeksiyonu anneden bebeğe geçer. Gebelikte toksoplazma enfeksiyonuna yakalanan kadınların %30-40 kadarı hastalığı bebeklerine geçirir.
İlk üç ayda bebeğe enfeksiyon geçme olasılığı düşük olmasına rağmen bebekte yaratacağı zarar daha fazladır. Son 3 ayda bebeğe enfeksiyon geçmesi daha kolaydır ama son 3 ay bebek daha az etkilenir. Erken dönemde görülen toksoplazma düşük ya da ölü doğumlara neden olabilir.
Toksoplazma, hayvanlardan insanlara direk temas yoluyla bulaşmaz fakat hayvan dışkısıyla, dışkının bulaştığı eşyalar yoluyla ya da enfekte olan çiftlik hayvanlarının az pişmiş olarak besin yoluyla tüketilmesiyle bulaşabilir. Aşısı yoktur o yüzden dikkat edilmesi gereken bir hastalıktır.
Gebelik sırasında ve gebelik planlama döneminde:
- Çiğ ya da az pişmiş et yememeye dikkat edilmelidir.
- Çiğ etle temas ettikten sonra eller mutlaka yıkanmalıdır.
- Çiğ yenen sebze ve meyveler çok iyi yıkanmalıdır
- Toprakla uğraşırken eldiven giymeyi tercih edin
- Evde büyüyen ve çiğ et yemeyen kedilerin enfeksiyonu yayması mümkün olmasa da evdeki kedinin bakımıyla bir başkası ilgilenmelidir
RUBELLA ENFEKSİYONU NEDİR? GEBELİĞE ETKİSİ NEDİR?
Kızamıkçık döküntülü hastalıklar grubunda yeralan ateşli bir viral enfeksiyondur. İlk üç ayda kızamıkçık geçirildiğinde rubella enfeksiyonu riski %50 lerdedir. Gebeliğin ikinci yarısında ise olasılık son derece düşer. Annesi kızamıkçık geçiren bebklerin bazılarında da kalıcı olmayan sağlık sorunları görülebilmektedir. Bunlar arasında en sık karşılaşılan düşük doğum ağırlığıdır.
En sık karşılaşılan doğum problemleri arasında görme kaybı ve tam körlükle sonuçlanabilen göz problemleri, işitme kaybı, kalp anomalileri, zeka geriliği, ve serebral palsi sayılabilir.
Aşısı vardır.Eğer kızamıkçık geçirmediği saptanırsa gebelik öncesinde aşılanması önerilir. Tek doz kızamıkçık aşısı yeterli kabul edilir ve aşılandıktan bir ay sonra gebeliğe izin verilebilir.
TOXOPLAZMANIN GEBELİĞE ETKİSİ NEDİR?
Toksoplazma adı verilen bu parazit gebelik döneminde geçirilen enfeksiyonun seyrinde bebeğe bulaşabilir. Bunun sonucunda göz, beyin, karaciğer, barsak gibi organlarda hasara yol açabilir, gelişme geriliği oluşturabilir. Erken dönemde görülen toksoplazma düşük ya da ölü doğumlara neden olabilir.
Toksoplazmanın diğer etkileri ise beyin hasarı, hidrosefali, görme bozukluğu sağırlık, gelişme geriliği, zeka geriliği ve epilepsi gibi sinir sistemi bozukluklarıdır.
Gebelik haftası ne kadar ileriyse gebelik esnasında geçirilen enfeksiyonun plasenta yoluyla bebeğe geçme olasılığı o kadar yüksektir. Böylece birinci trimesterde geçirilen enfeksiyonun bebeğe geçme olasılığı %25 iken, bu olasılık ikinci trimesterde %50’e, üçüncü trimesterde ise %75’e çıkmaktadır.
GEBELİKTEN ÖNCE TORCH TESTİ HAYATİ ÖNEM TAŞIYABİLİR
Gebelik döneminde bebeğe geçip sakatlığa yada düşüğe neden olacak bu hastalıkları gebelik öncesi TORCH testleriyle belirlemek ve tedavi etmek mümkündür.