HAMİLELİĞİN İLK HAFTALARINDA BETA HCG KAN TESTİ (BHCG) DEĞERLERİ NE OLMALIDIR?
BETA HCG NEDİR?
Beta HCG gebelik varlığını ya da yokluğunu tespit edebilmek için bakılan bir hormondur. Kan testleri yapılarak kolayca ölçümü sağlanabilmektedir.
İnsanlarda koryonik gonadotropin hormonu isimli bir hormon bulunmaktadır. Bu hormonun beta ve alfa olmak üzere iki türü bulunur. Beta HCG hormonu bu hormonun beta türüdür. Gebeliğin oluşmasının ardından en erken evrelerde bile HCG hormonu kanda artış gösterir.
Hamileliğin oluşumundaki ilk evrelerde bile kendini belli edecek artışlar gösterdiğinden ötürü, hamileliğin tespiti açısından çok önemli bir parametredir. Kan ve idrar testi aracılığıyla kolay ve hızlı şekilde ölçümlenebilir.
Kan testi sonuçları, idrar testi sonuçlarına göre daha kesin yargılar barındırır. Özellikle ilk evrelerde idrar testlerinde yapılan ölçümlerde bazı sapmalar (sıvı kaybı, testin yapıldığı saate vb. bağlı olarak) meydana gelebilirken, kan testleri erken dönemde daha kesin sonuç verebilir ve henüz idrar testlerinin ölçümleyemeyeceği seviyedeki hormon yükselişlerini saptayabilir.
Beta HCG hormonu, döllenmenin oluşumu ile hamileliğin başladığı dönemde plasenta hücreleri tarafından salgılanmaya başlar. Döllenmeden sonraki 11. günden itibaren kan testinde Beta HCG hormonu yükselir. Hormonun değerlerinin yüksekliği ise gebeliğin kaçıncı haftasında olunduğunu belirlenebilmesini sağlar.
BETA HCG TESTİ NASIL YAPILIR?
Laboratuvar koşullarında basit bir kan testiyle bir tüp kan alınarak gerçekleştirilebilir. Aynı gün sonuçlar alınabilirken bazen yoğunluğuna bağlı olarak ertesi güne sarkabilmektedir. Kan testi öncesinde dikkat edilmesi gereken bir durum mevcut değildir, istenilen saatte, açlık tokluk durumu fark etmeksizin test gerçekleşmektedir. Zamanlama olarak adet döngüsünden birkaç gün sonra yapılması daha verimli olacaktır.
Beta hCG hesaplama, kişiden alınan kan örneklerinden yapılabildiği gibi; eczane gibi çeşitli kurumlarda satılan idrardan beta-hCG ölçümü sağlayan çeşitli aparatlarla da basit düzeyde yapılabilir.
BETA HCG DEĞERİ NE OLMALIDIR?
Normal sağlıklı bir bireyde hamilelik durumu söz konusu değilse, kandaki Beta HCG değeri 0 ila 5 mlU/ml aralığındadır. Bu değerin üzerinde seyreden sonuçlarda ve üreme çağındaki kadınlarda gebelik durumundan şüphelenilir. Hamilelik günlük, haftalık olarak ilerlerken Beta HCG hormonu da hatırı sayılır düzeyde yükseliş gösterir.
-
Gebeliğin 3. haftasında 5-50 mlU / mL,
-
Gebeliğin 4. haftasında 5-426 mlU / mL,
-
Gebeliğin 5. haftasında 18-7.340 mlU / mL,
-
Gebeliğin 6. haftasında 1.080-56.500 mlU / mL,
-
Gebeliğin 7. ve 8. haftasında 7.650-229.000 mlU / mL,
-
9. ve 12. gebelik haftalarında 25.700-288.000 mlU / mL,
-
13. ve 16. gebelik haftalarında 13.300-254.000 mlU / mL,
-
Gebeliğin 17 ve 24. haftalarında 4.060-165.400 mlU / mL,
-
Gebeliğin 25. ve 40. haftalarında 3.640- 117.000 mlU / mL aralığında saptanan beta HCG değerleri normal kabul edilir.
Fizyolojik koşullarda, gebe kalan bir kadında beta-hCG değeri döllenmeden 9-11 gün sonra ilk kez kanda yükselmeye başlar. Bu olaydan sonra her 24 ila 48 saatte bir kandaki beta-hCG değeri yaklaşık ikiye katlanarak artmaya devam eder. Bazen %50-66 arası artış da kabul edilebilmektedir. Döllenmeden sonraki 7. ila 11. haftada kandaki beta-hCG değeri en üst seviyesine ulaşır ve ilerleyen gebelik haftalarında beta-hCG değeri düşmeye başlar.
Örneğin, “4 haftalık gebelikte beta hcg değeri kaç olmalı?” sorusuna verilebilecek cevap 5 – 426 mlU/mL arasında değişebileceği şeklindedir.
Öte yandan, ikiz gebelikte beta hcg değerleri, aynı haftadaki normal gebeliklere göre oldukça yüksek seyredebilir.
BETA HCG TESTİNE GÖRE HAMİLE MİYİM?
Hamile olmayanlarda beta Hcg değerleri 0-5 mlU/ml’dir. Yani verdiğiniz kanda beta Hcg 0.1 veya Bhcg 1.20 gibi sonuçlar görülürse hamilelik yoktur. “Bhcg kaç olursa hamile olunur?” sorusuna da cevap verilecek olursa; HCG hormonu değerinin kanda en az 10 mlU/ml veya üzerinde görülmesi gerekir. Fakat 5 mlU üzerinde olması durumunda da hamilelikten şüphelenilebilir ve takip gerekir.
BETA HCG TAKİP EDİLMELİ Mİ?
Beta HCG hormonunun en önemli rolü, gebeliğin erken dönemde tespitini sağlamasıdır. Beta hCG ilk haftalarda 48 saatte bir en az %50 artış göstermelidir.
Gebelik varlığında Beta HCG hormonu değeri kanda her önceki gündeki değeri yaklaşık olarak iki kat artarak devam eder.
Beta HCG düzeyini artıran en yaygın sebep hamileliktir. Ama daha önce de bahsettiğimiz gibi gebelik tespiti için bu test tek başına yeterli gelmemektedir. Daha emin olmak adına 48 ila 72 saat sonrasında test tekrarlanırsa daha güvenilir, kesin sonuçlar elde edilebilir.
4.-5. haftanın ardından değerleri takip etmenin hiçbir önemi yoktur. Çünkü bu noktadan sonra işin içine rutin kontroller, anneye yapılan muayeneler ve ultrason görüntülemeleri dahil olacaktır.
6. ve 10. haftada yapılacak ultrason görüntülemesi ve bebeğin kalp atışlarının duyulmasıyla kesin yargıya varılacaktır. Tabii gebelik kesesinin görülmesi de önem arz etmektedir.
BETA HCG İKİZ GEBELİKTE HANGİ ORANLARDA GÖRÜLÜR?
Hamilelik döneminde gebelik ilerledikçe beta HCG hormonu da artmaya başlar. İkiz gebeliklerde ise beta HCG hormonunun tek gebeliğe göre daha fazla olduğunu söylenebilir.
Beta HCG hormon seviyesinin beklenenden daha fazla olması mutlaka ikiz gebelik yönünde değerlendirilmemelidir. Bazı kanser türleri ya da mol gebelik gibi çeşitli durumlarda da söz konusu hormon değeri daha fazla olabilir. Bu nedenle gebeliğin ideal haftası beklenmeli ve ultrason görüntülemesi ile ikiz gebeliğin mevcudiyetinin tespit edilmesini beklemek çok daha doğru bir tercih olacaktır.
BETA HCG DEĞERİNİN DÜŞÜKLÜĞÜ NEDEN OLUR?
Gebelik varlığında Beta HCG hormonu değeri kanda her önceki gündeki değeri iki kat artarak devam eder. Fakat bu şekilde düzenli bir artış olmadığı taktirde bu durum Beta HCG düşüklüğü olarak adlandırılır. Dış gebelik, kimyasal gebelik gibi bazı olumsuz durumların işaretidir.
BETA HCG YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?
Beta HCG değeri en yaygın olarak gebelik durumunda yükselmektedir. Beta HCG hormonunun yüksekliğinin diğer nedeni çoğul gebelik olabilir. Bazen beta HCG değeri aşırı yüksek ise ve kese görünmüyorsa dış gebelikten de şüphelenilebilir.
Eğer değerler normalden katbekat fazla ise ikiz ya da üçüz bebeğe hamile olma ihtimali fazladır.
Ayrıca nadiren avokado, dereotu, domates, ıspanak, ay çekirdeği, ceviz gibi progesteron içeren besinler de Beta HCG değerinin yükselmesine sebebiyet verebilir.
BETA HCG SEVİYESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER VAR MIDIR?
Beta HCG testi pozitif olarak sonuçlananlar, kesin olmasa da yüksek ihtimalle gebedirler. İdrar testlerinde yanılma payı fazla olsa da kan testlerinde bu oran daha çok düşüktür.
Hamilelik dışında bu hormonda hareket gözlenmesine sebep olacak durumlar arasında; kullanılan bazı antibiyotikler, doğum kontrol hapları, hormon içerikli ilaçlar sayılabilir.
İnfertilite tedavisi adına kullanılan bazı ilaçlar Beta HCG hormonunu içerebilir. Bu yüzden testlerde görülen normalin üzerinde değerler, hamileliğe işaret etmiyor olabilir. Bu süreci doktorunuzla birlikte takip etmenizde fayda vardır.
DIŞ GEBELİKTE BETA HCG DEĞERİ NEDİR?
Evde yapılan idrar testleri sonucunda çift çizgi gösteriyorsa, bunun anlamı yüksek ihtimalle hamile oluşunuzdur. Dış gebelik olup olmadığı ise tekrarlanan beta hcg kan testi ile belli olur. Çünkü değerler dış gebelik ile ilgili sinyaller barındırır.
Yumurtlama tarihinden 24 gün sonrasında ya da son adet döneminizin üstünden 38 gün geçtikten sonra, ultrason görüntülemesinde rahimde herhangi bir kese görüntülenmediyse ektopik hamilelik olma ihtimali olabilir takip edilmesi gerekir.
Dış gebelikte ve kimyasal gebelikte değerlerin düzenli artmadığı, küçük artışlar görüldüğü ya da küçük düşüşler yaşandığı gözlemlenmektedir. Yani kan testlerinde bu hormonun varlığına rastlanılıyor, ama artış miktarı az seviyede seyrediyorsa durum olumsuz bir durum ile ilişkilendirilir ve süreç yakın takip beraberinde sürdürülür.
Dış gebelikte bazen Beta HCG değeri, gebe olmayan birine göre çok yüksek seyretmesine rağmen gebelik kesesi gözükmeyebilir. Bu yüzden sıklıkla kan testi uygulanıp, değerler ivedilikle takip edilir. Çok az HCG artışı mevcutsa, doktorunuz kesin teşhis için düzenli ultrason muayenesi yapmalıdır.
BETA HCG TESTİ KESİN SONUÇ VERİR Mİ?
Beta HCG hormon düzeyi ölçümü yapılarak gebe olup olmadığı anlaşılabilir fakat hamileliğinizin kaçıncı haftasında olduğunuzu anlaşılması için değerlerin beraberinde ultrason görüntülerine bakılması gerekir.
Sadece kanda bulunan Beta HCG düzeyine bakılarak gebelik ile ilgili kesin bir yargıya varılamaz.
Beta HCG değerinin 5 mlU/ml üzerinde seyretmesi ön tanı olarak görülebilirken, kesin tanıya ulaşmak için ultrason muayenesi gereklidir.
BAKINIZ: BOŞ GEBELİK NEDİR? TIKLAYIN
BAKINIZ: DIŞ GEBELİKTE BETA HCG DEĞERLERİ NE OLUR? TIKLAYIN
BAKINIZ: KİMYASAL GEBELİK NASIL ANLAŞILIR? TIKLAYIN
BAKINIZ: HAMİLELİK HABERİ VERMEDE EN YARATICI KONSEPTLER TIKLAYIN
BAKINIZ: CİNSİYET TAHMİN TEORİLERİ NELERDİR? TIKLAYIN
BAKINIZ: EN ERKEN HAMİLELİK BELİRTİLERİ NELERDİR? HAMİLELİK EN ERKEN NE ZAMAN BELLİ OLUR TIKLAYIN
BAKINIZ: İDRARDA HAMİLELİK TESTİ NE ZAMAN YAPILMALIDIR? TIKLAYIN